DİZANTERİ

Post Comment



Dizanteri insanda görülen sık - kanlı ishal ve  şiddetli karın ağrılarıyla birlikte kalın bağırsak hastalığıdır. İki çeşit dizanteri şekli vardır. Bunlar;

1- Amipli Dizanteri; Amipli dizanteri ise tek tük vak’alar halinde görülmektedir. Tropikal ülkelerde görülür. Başlangıçta direk kendini belirtmez. Basilli dizanteriden farklıdır. Kan ve mukus görülmekle birlikte ishal çok şiddetli değildir. Teşhisi ise dışkıda amip aramakla olur. 

 2- Basilli Dizanteri; Basilli dizanteri Shigella grubu mikroplar tarafından meydana getirilir. Kötü sağlık koşulları olduğu ortamlarda ve dışkının kolayca yayıldığı durumlarda daha sıktır.  Şartlar müsait olunca salgınlar da yapar. Dizanteri basilinin kaynağı insanlardır. Basilli dizanteri etkenleri, Shigella dysenteriae, Shigella flexneri, Shigella sonnei veya Shigella boydii’dir. En tehlikelisi, Shi­gella dysenteriae olup, bunu Shigella flexneri ve Shigella sonnei takip eder. Basilli dizanteride karın ağrısı daha şiddetli, mukus ve kanlı ishal görülür. Shigella dysenteriae’nin ağır enfeksiyonlarında, basillerin saldığı toksinlerle, göz iltihabı ve nörit belirebilir.  Öldürücü vakalar enderdir. 
Dizanteri Nasıl Bulaşır; 

  • Direkt temas ile veya su, besin maddeleri ile dolaylı yoldan olur. 
  • Direkt bulaşmada, hastanın ellediği kapı tokmakları, çatal, kaşık, bardak, havlu ve hela musluklarından alınan basiller de söz konusudur. 
  • Dizanteriyi hafif geçirenler, yatmaya ihtiyaç duymadan ayakta gezenler, hastalığı kolayca yayarlar.
  •  Dolaylı bulaşmada besin maddelerinin mikropla kirlenmesi durumu görülür. Garsonların, aşçıların ve diğer gıda ile uğraşanların basili bulaştırması ile ekmek, süt, su, salata, meyve gibi pişmeden yenen ve içilen maddelerden, hastalık kolayca alınmaktadır. Dizanterinin yayılmasında karasinekler de rol oynar. Dizanteri salgınları yaz aylarında çıkar. Özellikle denize dökülen lağımlarla bulaşması daha kolaydır. Bunun için plaj yerlerine dikkat edilmelidir. Her yaştaki insanlar bu hastalığı geçirebilir. 
  • Dolaşım yetmezliği olanlarda, hamilelerde ve veremli olanlarda ağır seyreder. Hastalığın kuluçka süresi, ortalama olarak 4-7 gün arasında değişir.
  • Kısacası bulaşma nedenleri; Kirli sular, kirli yiyecekler gibi nedenlerdir.

Dizanteri Belirtileri
  • İştahsızlık
  • Şiddetli karın ağrısı
  • Kanlı ve sık ishal
  • Bulantı ve kusma
  • Ateşte görülebilir
  • Dilin üstü paslıdır. Hastalık ilerledikçe dil şişer. 
  • Hazımsızlık vardır

Dizanteri Tedavisi; Hasta, yatak istirahatine alınır. Hastalığa neden olan etkenler ortadan kaldırılır.  Önce beslenmesi ayarlanır. Bol sıvı verilir. Posa bırakan gıdalar verilmez (sebze, meyve gibi). Midede azalmış bulunan hidroklorik asit, limonata şeklinde veya özel ilaçlarla tamamlanır. Yemekten sonra, sindirim enzimleri ihtiva eden ilaçlar verilir. Şiddetli ağrılara karşı; karın üzerine sıcak su torbaları ve termofor koymak iyi gelir, geceleri ilaç verilir. İshal azalıp büyük abdest şekillenmeye başlayınca, ızgara köfte, pirinç ve patates püresine geçilir. C, K ve B vitaminleri de verilir.

Tedavide ilaç olarak en mühimi, direkt olarak basil üzerine etkili olan ilaçlardır. Bunlar arasında; tetrasiklin, kloramfenikol, sulfamidler ve streptomisin sayılabilir. Bu ilaçlar, mutlaka bir doktorun denetiminde kullanılmalıdır. 
Dizanteriden Korunmak İçin 
  • Büyük abdest dezenfekte edilmeden tuvalete dökülmemelidir.
  • Hasta olan kişiler sağlam kişilerden ayrılır.
  • Sütler iyi kaynatılır
  • Çiğ sebze ve meyveler temiz ve bol su ile yıkanır
  • Salgınlar esnasında çığ sebze ve meyve yememelidir.
  • Besinler kara sineklerden uzak tutulmalıdır.
  • El temizliğine dikkat edilmelidir. Özellikle tuvalet çıkışlarında eller yıkanmalıdır. 
Lütfen doktorsuz bir şey yapmayınız. Çünkü bu paylaşım sadece bilgi amaçlıdır. 

 Kaynak; Sağlık notlarından derlenme yapılmıştır. R.ALTUN...

Tags:

Share:

0 yorum